Εναλλακτικές διαδρομές σε αστικά κενά.

Ομάδα Εργασίας: Ζώτου Παναγιώτα, Κυανίδου Μαργαρίτα, Μάκη Τατιάνα 

Η περιοχή μελέτης αποτελείται από το οικοδομικό τετράγωνο περικλείεται από τις οδούς Ανεξαρτησίας, Σίνα και Ζωσιμαδών καθώς και το γειτονικό τους χώρο. Σαν ομάδα επικεντρωθήκαμε στις περιοχές που αποτελούνται από αδόμητους χώρους και συνδέονται με στοές. Παρατίθεται ως παράδειγμα η διαμόρφωση της στοάς που συνδέει τις οδούς Ανεξαρτησίας και Σίνα, την οποία επιλέξαμε καθώς αποτελεί τη μοναδική στοά στο συγκεκριμένο κομμάτι της πόλης που είναι διαμπερής (έχει είσοδο και έξοδο), ενώ παράλληλα το σχήμα “Γ” της κάτοψης δεν επιτρέπει την οπτική αναγνώριση αυτής της ιδιότητας. Σε συνδυασμό με τους αδόμητους χώρους (το πίσω μέρος της αυλής ενός καταστήματος που συνδέεται με το δώμα αυτού και ένα αδόμητο οικόπεδο), καθώς και τους τυφλούς τοίχους που ορίζουν το χώρο, η περιοχή αυτή διαθέτει χαρακτηριστικά που εν δυνάμει μπορούν να δημιουργήσουν μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική πορεία.

Για τη διαμόρφωση του προκείμενου χώρου:

Κατεδαφίζεται ο τοίχος που χωρίζει τον αδόμητο χώρο από την οδό Σίνα με σκοπό να γίνει πιο εύκολη η πρόσβαση, καθώς και αυτός που ορίζει την αυλή του καταστήματος για να δημιουργηθεί ευρύτερη οπτική φυγή από τη στοά επί της Ανεξαρτησίας.

Η είσοδος επί της οδού Σίνα μετατρέπεται σε χώρου πρασίνου ο οποίος θα λειτουργήσει ως χώρος ανάπαυσης.

Το πλάτωμα που υπήρχε μετατρέπεται σε ένα ενιαίο υπερυψωμένο χώρο αναψυχής. Διατηρείται η πρόσβαση με σκάλα στο δώμα, του οποίου η χρήση είναι ίδια με αυτή του προηγούμενου χώρου.

Τέλος, η κίνηση τονίζεται από οριζόντια ξύλινα στοιχεία (πάνελ, κάγκελα που ορίζουν την είσοδο μιας πολυκατοικίας, παγκάκια), τα οποία ενισχύουν την προοπτική και μεταφέρουν τον ορίζοντα στην κλίμακα του ανθρώπου.

Η ενασχόληση με την δυναμική του κενού – πλήρους μπορεί να επανακαθορίσει τον χαρακτήρα μιας περιοχής μέσα στην πόλη.

Αναγνωρίζοντας τις αυστηρές δεσμεύσεις που ενυπάρχουν στον επιλεγμένο χώρο (τυφλοί τοίχοι, περάσματα, ύψος κτηρίων)  η πρόταση της ομάδας επιχειρεί πετυχημένα να τον μετατρέψει σε φιλόξενη διαφορετική διέλευση ή προσωρινή παραμονή. Η πρόταση αν και υστερεί στα αναπαραστατικά μέσα που χρησιμοποιεί, καταφέρνει να δηλώσει το προγραμματικό της περιεχόμενο. Η ένταση της επέμβασης παραμένει ένα ανοιχτό ζήτημα μιας και οι μικροεπεμβάσεις  παραπέμπουν σε «κλειστό» σύστημα που δεν συνδιαλέγεται με το έξω του.

Καζέρος Νίκος, Αθήνα

Η πρόταση αναφέρεται σε απλές αρχιτεκτονικές  χειρονομίες,  που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν άμεσα, εμπλουτίζοντας με νέες οπτικές αλλά και πραγματικές φυγές τον υπό μελέτη αστικό ιστό.  Όμως παρουσιάζεται μια ασάφεια εννοιών,  προθέσεων και προτάσεων:

Κατά ποια έννοια το διάγραμμα δομημένων και αδόμητων χώρων περιέχει κτίρια στην υποτιθέμενη αδόμητη περιοχή του;

Τι σημαίνει «…μεταφέρουν τον ορίζοντα στην κλίμακα του ανθρώπου.»  Μήπως ότι «…δημιουργούν  έναν ορίζοντα, ο οποίος σε αντίθεση με αυτόν που δημιουργούν οι ψηλά ευρισκόμενες κορυφογραμμές των κτιρίων, βρίσκεται πιο κοντά στο επίπεδο κίνησης του ανθρώπου ...»;

Εάν «..τα πάνελ και τα κιγκλιδώματα που ενισχύουν την προοπτική..» φαίνονται στο σκίτσο 1, που «πήγαν» στην τρισδιάστατη απεικόνιση της άποψης από την οδό της Ανεξαρτησίας στην οποία κυριαρχούν κάτι κίτρινοι τσιμεντόλιθοι (που βρέθηκαν;) και μια «χωριάτικη» πλακόστρωση με μαύρους αρμούς;  Τελικά είναι σημαντικά τα πάνελ και τα κιγκλιδώματα για την ενίσχυση της προοπτικής που είναι μέρος της πρότασής σας ή όχι;

Τα σκίτσα, παρότι χρειάζονται άσκηση (την οποία να εφαρμόσετε!) είναι σαφώς καλύτερα και αποκαλυπτικότερα των προθέσεων,  από τα 3d.  

Λουκόπουλος Δημήτρης, αρχιτέκτων, Διδάσκων ΔΠΘ

Καλή πρόθεση – κακός σχεδιασμός με τη χρήση άτεχνων εμπορικής ποιότητας φωτο-ρεαλιστικών που αναπαράγουν μια αμήχανη και τυποποιημένη προσέγγιση του αστικού εξοπλισμού είτε πρόκειται για θάμνους, για φωτιστικά, πλακόστρωση, επένδυση τοίχου. Θα ήταν προτιμότερο να υπάρχουν σκίτσα με το χέρι αν δεν υπάρχει δυνατότητα καλύτερων σχεδιαστικώv προγραμμάτων γιατί εδώ φαίνεται να επαληθεύεται το the medium is the message

Μαρία Θεοδώρου, Αθήνα

Οι αδόμητοι χώροι της ευρύτερης περιοχής, η οποία αντιμετωπίζει σημάδια παρακμής και εγκατάλειψης, σίγουρα είναι σημαντικοί αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε ως μεμονωμένους. Η όποια πρόταση, θα πρέπει να γίνει σε συνδυασμό με τη συνολική ανάπλαση και αξιοποίηση της ευρύτερης περιοχής αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν νέα αστικά κενά σε ένα ήδη επιβαρημένο περιβάλλον.

Η δημιουργία εισόδου και εξόδου από τον χώρο δίνει τη δυνατότητα για συνεχή κίνηση που σε συνδυασμό με τους χώρους πρασίνου και ξεκούρασης δημιουργεί μια μικρή πράσινη νησίδα . Η επαφή του χώρου με τις πίσω όψεις των γειτονικών κτιρίων, χωρίς μια συνολική αντιμετώπιση, μπορεί να δημιουργήσει διάφορα προβλήματα. Η μελέτη τέτοιων χώρων απαιτούν τον συνδυασμό πολλών παραμέτρων.

 Μανώλης Οικονόμου, Αθήνα